03-09-2025 07:29
Ukraina dunyoda birinchi bo‘lib dronlar galasining jang maydonida harakatlarini muvofiqlashtirish uchun sun’iy intellektdan foydalana boshladi. Ushbu innovatsion texnologiya jangovar harakatlar kelajagining darakchisidir, deb yozdi The Wall Street Journal.
Harbiy ekspertlarning aytishicha, bunday texnologiya dron urushi evolyutsiyasining keyingi bosqichi hisoblanadi. U bir vaqtning o‘zida o‘nlab yoki hatto minglab dronlarni shahar yoki alohida harbiy obyekt bo‘lsin, dushman mudofaasini yengib o‘tishga imkon beradi.
Yuqori martabali ukrainalik ofitser va dasturiy ta’minot ishlab chiqaruvchi kompaniya vakili so‘zlariga ko‘ra, o‘tgan yilning ko‘p qismida Ukraina frontda dronlar bilan ommaviy hujumlar uyushtirgan. Ilgari bunday holatlar haqida xabar berilmagan bo‘lsa-da, tahlilchilarning aytishicha, bu jangda dronlar galasidan muntazam foydalanishning birinchi holati. Gala zamonaviy urushda ommalashib borayotgan ikki kuchni birlashtiradi: sun’iy intellekt va dronlar.
Swarmer startapi tomonidan ishlab chiqilgan dasturiy ta’minot dronlar galasiga qaysi biri birinchi bo‘lib hujum qilishini hal etish imkonini beradi. Shuningdek, agar, masalan, uchuvchisiz uchish apparatlaridan birining batareyasi quvvati tugab qolsa, ular moslashishi mumkin, dedi bosh direktor Sergey Kupriyenko.
«Siz nishonni belgilaysiz, qolgan barchasini dronlar bajaradi. Ular birgalikda ishlaydi, ular moslashadi», deb tushuntirdi u.
Swarmer texnologiyasi birinchi marta Ukraina kuchlari tomonidan minani o‘rnatish uchun taxminan bir yil oldin qo‘llanilgan. Shundan beri u dushman nishonlariga - bevosita bosqinchilarga, ularning texnikasi va Rossiya infratuzilmasiga zarba berish uchun ishlatiladi. Dasturiy ta’minot odatda 3 ta dron uchun ishlatiladi, ammo sakkizta dron bilan qo‘llash holatlari bo‘lgan. Shuningdek, u 25 ta dron bilan sinovdan o‘tkazilgan.
«AQSH, Xitoy, Fransiya, Rossiya va Janubiy Koreya gala texnologiyasini rivojlantirayotgan davlatlar qatoriga kiradi. Ammo tahlilchilar Ukrainadagi operatsiyalar haqida eshitmaguncha, uning jangovar harakatlarda muntazam ishlatilishidan bexabar ekanini aytgan. AQSH bu texnologiyani kamida 2016 yildan beri, uchta qiruvchi samolyotdan 100 dan ortiq kichik dronlarni uchirganidan beri o‘rganib kelmoqda», deb qo‘shimcha qiladi nashr.