Ularning aksariyati ilgari fanga nomaʼlum edi. Bu haqdagi tadqiqot
Nature Geoscience jurnalida chop etildi.
Virusli DNK parchalari erigan Guliya muzligida topildi. U Tibet platosida, dengiz sathidan 7 kilometr balandlikda joylashgan.
Ilmiy maqola mualliflarining fikricha, bu viruslar soʻnggi 41 ming yil ichida kamida uchta yirik iqlim oʻzgarishidan omon qolgan.
“Agar ular abadiy muzliklarda shunday uzoq vaqt yashay olsa, bu hayvonlar va odamlar yuqtirgan viruslar ham shunday ogʻir sharoitlarda oʻz xususiyatlarini saqlab qolishi mumkinligini koʻrsatadi”, dedi Jan-Mishel Klaveri, Eks-Marsel (Fransiya) universiteti professori.
Abadiy muzliklarda qolib ketgan qadimiy viruslar ilgari dunyoning boshqa joylarida, jumladan Sibirda ham topilgan. Bu esa, ulardan biri iqlim oʻzgarishi natijasida ajralib chiqishi va pandemiyaga olib kelishi mumkinligi haqida xavotir uygʻotadi. Yaxshiyamki, Guliyadan topilgan viruslar hayvonlar yoki odamlarga emas, balki bakteriyalarga yuqqan.
Endi olimlar viruslar ob-havoning sezilarli oʻzgarishlariga qanday moslashgani va evolyutsiyasi haqida asosiy tafsilotlarni aniqlamoqchi. Viruslardan biri taxminan 11,5 ming yoshda ekanligi allaqachon aniqlangan.
Tadqiqotchilar, shuningdek, muz yadrosidagi viruslarning toʻrtdan bir qismi boshqa joylardan kelgan turlarga mos ekanini aniqladi. Koʻrinishidan, ular turli mintaqalardan, jumladan, Arktikadan kelgan.